Ontdek meer over de veelvoorkomende longaandoeningen Astma & COPD, die een aanzienlijke impact kunnen hebben op uw dagelijks leven.
Van de kenmerkende symptomen tot de diverse behandelmethoden en ondersteunende zorg, wij bieden een uitgebreid overzicht om u te helpen begrijpen, beheren en leven met deze aandoeningen.
Wat is astma?
Astma is een chronische longziekte die zich kenmerkt door aanvalsgewijze benauwdheid. Vaak komt astma in bepaalde families voor en is er een samenhang met allergie. Het wordt veroorzaakt door een specifieke ontstekingsreactie in de luchtwegen.
Diagnose en behandeling
De huisarts bespreekt met u de klachten en verwijst u naar de praktijkondersteuner voor een longfunctieonderzoek. Op basis van die gegevens stelt de huisarts de diagnose. De praktijkondersteuner stelt met u een zorgplan op en maakt vervolgafspraken met u. In samenwerking met de apotheker wordt uitgelegd hoe de inhalatiemedicatie het best gebruikt kan worden. De fysiotherapeut en de diëtist hebben een rol in de behandeling. Indien nodig zal de huisarts u ook naar hen verwijzen.
De behandeling van astma
Huisarts
Het doel van de behandeling is het afwezig zijn van klachten en beperkingen (piepen en hoest) en een normale longfunctie. Bij de controle wordt gekeken of de behandeldoelen behaald zijn en of aanpassing van de behandeling nodig is. Soms is de diagnose moeilijk te stellen. U wordt dan verwezen naar de longarts voor uitgebreider onderzoek.
Praktijkondersteuner
Uw centrale aanspreekpunt is de praktijkondersteuner. Deze is opgeleid om patiënten met astma te begeleiden. Wanneer na het stellen van de diagnose astma de behandeling ervan goed ingesteld is, zal de praktijkondersteuner u verder begeleiden. Afhankelijk van de ernst van de astma komt u één tot twee keer per jaar bij de praktijkondersteuner. Soms is het nodig om de longfunctie te controleren. Vaak zal de praktijkondersteuner een vragenlijst gebruiken ter ondersteuning.
Apotheker
De apotheker levert u de genees- en hulpmiddelen voor de behandeling van astma. Ook controleert de apotheker of u de voorgeschreven geneesmiddelen samen met andere geneesmiddelen mag gebruiken. De resultaten van die controle geeft de apotheker door aan u en uw huisartsenpraktijk. De apotheker geeft u informatie over het gebruik van uw medicatie. Meestal wordt bij astma inhalatie medicatie voorgeschreven. Het is belangrijk dat die medicijnen op de juiste wijze gebruikt worden. De apotheker en de praktijkondersteuner besteden daar veel aandacht aan.
Fysiotherapeut
Bewegen is gezond, zeker bij mensen met astma. Als door de ernst van de astma een normale wijze van bewegen of sporten niet mogelijk is, kan de fysiotherapeut u adviezen geven en begeleiden. Ook wanneer overgewicht een rol speelt bij de astma, kan extra bewegen belangrijk zijn.
Diëtist
Als er naast astma ook sprake is van een voedselallergie, overgewicht of andere voedingsvragen, dan is het verstandig om naar de diëtist te gaan. De diëtist adviseert u over de juiste samenstelling van uw voeding in uw persoonlijke situatie. Hierdoor verbetert uw kwaliteit van leven.
Uw inspanning
De behandeldoelen uit het individuele behandelplan worden regelmatig met u besproken. Zo nodig worden ze in overleg met u aangepast. Roken heeft een zeer nadelige invloed op de astma en vergroot de kans op blijvende longschade.
Kosten
De kosten van de huisarts, de praktijkondersteuner, de apotheker en de diëtist worden vergoed uit de basisverzekering. De overige kosten van behandelingen en medicijnen zijn terug te vinden via uw zorgverzekeraar.
Zie ook de Patiëntenfolder Astma op de website van RijnDuin en de website van de Longfonds
Wat is COPD?
COPD is een longaandoening waarbij de luchtwegen blijvend vernauwd zijn. De longen werken steeds minder goed. Klachten die kunnen wijzen op COPD zijn: hoesten (ook een rokershoest), benauwdheid, piepende ademhaling, vermoeidheid, kortademigheid bij inspanning of het ophoesten van slijm.
Door COPD kunt u minder goed ademen. U krijgt minder zuurstof binnen en afvalstoffen worden minder goed afgevoerd. Daar kunt u erg moe van worden. U merkt dat vooral als u zich inspant. Bij traplopen bijvoorbeeld of bij het wassen en aankleden. Ook kunt u afvallen. Mensen met COPD kunnen te maken krijgen met zogenoemde exacerbaties (longaanvallen). U heeft last van benauwdheid die erger is dan u gewend bent.
De behandeling van COPD
Huisarts
Uw huisarts stelt de diagnose naar aanleiding van uw klachten en een longfunctieonderzoek. De huisarts of de praktijkondersteuner stelt, in overleg met u, een zorgplan op. Het doel van de behandeling is om de klachten en beperkingen voor u zoveel mogelijk te verminderen en een verdere achteruitgang van de longfunctie te beperken. Huisarts en praktijkondersteuner Na het stellen van de diagnose en als de intensieve behandelfase afgerond is, zal de verdere controle door de praktijkondersteuner gedaan worden.
Praktijkondersteuner
Afhankelijk van de ernst van de COPD komt u één tot twee keer per jaar bij de praktijkondersteuner. Soms is het nodig om de longfunctie te controleren. Vaak zal de praktijkondersteuner een vragenlijst gebruiken ter ondersteuning. Als dit op u van toepassing is, is er aandacht voor het stoppen met roken.
Fysiotherapeut
Bij COPD zijn uithoudingsvermogen, spierkracht en een goede ademhaling belangrijk. De fysiotherapeut kan u begeleiden en tips geven. Ook kan de fysiotherapeut met behulp van oefeningen en adviezen helpen om het slijm makkelijker op te hoesten.
Apotheker
De apotheker geeft u informatie over het gebruik van uw medicatie. Meestal wordt bij COPD inhalatiemedicatie voorgeschreven. Het is belangrijk dat die medicijnen op de juiste wijze worden gebruikt. De apotheker en de praktijkondersteuner besteden daar aandacht aan.
Diëtist
Bij COPD verbruikt het lichaam veel energie. Ook wordt er spierweefsel afgebroken. Het is belangrijk dat uw voeding voldoende eiwitten bevat, zodat u spierkracht behoudt. De diëtist ondersteunt en coacht u bij het samenstellen van voeding waarmee u aansterkt.
Wat kunt u zelf doen?
U kunt zelf veel doen om ervoor te zorgen dat het ziekteproces langzamer verloopt en dat de longaanvallen zo veel mogelijk wegblijven. Het belangrijkste is dat u gezond leeft. Hieronder valt: niet roken, gezond eten en regelmatig bewegen. Ook is het van belang dat u uw inhalatiemedicatie volgens voorschrift gebruikt.
Kosten
De kosten van de huisarts, de praktijkondersteuner en de diëtist worden vergoed uit de basisverzekering. De overige kosten van behandelingen en medicijnen zijn terug te vinden via uw zorgverzekeraar.
Zie ook de Patiëntenfolder COPD op de website van RijnDuin en de website van de Longfonds